1. Ετυμολογία

Η λέξη «επιληψία» προέρχεται από το ελληνικό ρήμα επιλαμβάνειν, που σημαίνει «καταλαμβάνω, προσβάλλω αιφνίδια, κυριαρχώ πάνω σε κάποιον»

2. Η παλαιότερη περιγραφή επιληπτικής κρίσης

Η πρώτη αναφορά γίνεται το 2000 π.Χ. περίπου σε κείμενο της αρχαία Μεσοποταμίας ενώ η  αρχαιότερη λεπτομερής περιγραφή της επιληψίας γίνεται σε Βαβυλωνιακό ιατρικό κείμενο του 11^ου π.Χ. αιώνα, στο οποίο καταγράφονται τα χαρακτηριστικά πολλών τύπων κρίσεων και αποδίδονται σε κατάληψη από κακά πνεύματα.

3. Επιληψία και δαιμονισμός

Για πολλούς αιώνες η επιληψία αποδιδόταν σε υπερφυσικά αίτια, όπως σεληνιασμό ή δαιμονισμό και για την αντιμετώπισή της χρησιμοποιούνταν ο εξορκισμός.

Θεωρούνταν κατάρα και προκαλούσε το φόβο.

Πρώτος ο Ιπποκράτης, γύρω στο 400 π.Χ., στο έργο του ¨Περί ιερής νόσου¨, υποστήριξε ότι η επιληψία δεν έχει θεϊκή προέλευση, αλλά πρόκειται για διαταραχή που πηγάζει από τον εγκέφαλο.

Παρόλ’ αυτά χρειάστηκε να μεσολαβήσουν αιώνες μέχρι να εδραιωθεί ο ορισμός  της επιληπτικής κρίσης ως «αιφνίδιας υπέρμετρης ταυτόχρονης εκφόρτισης κυττάρων της φαιάς ουσίας του εγκεφάλου» μόλις τον 19^ο αιωνα.

4. Συχνότητα

Η συχνότητά της είναι γύρω στο 1% και αποτελεί, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ)  την πιο συχνή πρωτοπαθή διαταραχή του εγκεφάλου.

Η επιληψία παρουσιάζει μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης στα παιδιά και στους ηλικιωμένους.

Περίπου 50 στους 100.000 ανθρώπους αναπτύσσουν επιληψία κάθε χρόνο στις βιομηχανικές χώρες, ενώ περίπου 50 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως θεωρείται ότι πάσχουν.

Η επίπτωση της είναι μεγαλύτερη στις αναπτυσσόμενες σε σύγκριση με τις ανεπτυγμένες , πιθανότατα λόγω της αυξημένης συχνότητας εγκεφαλικών λοιμώξεων και της πλημμελούς υγειονομικής φροντίδας.

5. Συμπτώματα επιληψίας

Τα κύρια συμπτώματα της επιληψίας είναι οι επαναλαμβανόμενες κρίσεις, οι οποίες είναι σύντομα επεισόδια ακούσιας κίνησης που μπορεί να αφορούν σε ένα μέρος του σώματος ή σε ολόκληρο το σώμα.

Ωστόσο, υπάρχουν κάποια συμπτώματα που μπορεί να υποδηλώνουν ότι κάποιος πάσχει όπως επεισόδια σύγχυσης, λιποθυμία, συσπάσεις στα άκρα…

6. Μια επιληπτική κρίση δεν σημαίνει επιληψία

Η επιληπτική κρίση δεν είναι ταυτόσημη με την επιληψία.

Το 10% των ατόμων μπορεί σε κάποια στιγμή της ζωής τους να εμφανίσουν μια επιληπτική κρίση χωρίς να θεωρούνται επιληπτικοί.

Κάποιες κρίσεις έχουν ξεκάθαρη, αναστρέψιμη αιτία (π.χ. λήψη φαρμακευτικών ουσιών, κατάχρηση αλκοοόλ , μεταβολική διαταραχή…).

Αυτές χαρακτηρίζονται ως προκλητές κρίσεις και δεν επανεμφανίζονται εάν εξαφανιστεί η  κατάσταση που τις πυροδότησε.

Αντιθέτως, ως επιληψία ορίζεται η παρουσία τουλάχιστον δύο απρόκλητων κρίσεων (οι οποίες δεν έχουν διακριτή οξεία αιτία).

7. Ταξινόμηση

Οι επιληπτικές κρίσεις ταξινομούνται ανάλογα με το την αιτία που τις προκαλεί σε  :

Ιδιοπαθείς – όταν δεν υπάρχει προφανής αιτία επιληψίας ( μπορεί να υπάρχει όμως γενετική προδιάθεση).

Κρυπτογενής – όταν η αιτία υπάρχει, αλλά δε μπορεί να εντοπιστεί με τις διαθέσιμες δυνατότητες διάγνωσης.

Συμπτωματική – όταν η αιτία είναι γνωστή (π.χ  κρανιοεγκεφαλική κάκωση, νεοπλασίες του εγκεφάλου, εγκεφαλικά επεισόδια, απόσυρση από το αλκοόλ, μεταβολικές διαταραχές και εκφυλιστικές παθήσεις )

Επίσης, ανάλογα με το μέρος του εγκεφάλου από το οποίο ξεκίνησε η επιληπτική δραστηριότητα χωρίζονται σε

Μερικές ή εστιακές

Γενικευμένες

Η πιο δραματική μορφή γενικευμένης επιληψίας και η πιο γνωστή είναι η λεγόμενη Τονικοκλονική κρίση (grand mal) που συνοδεύεται από απώλεια συνείδησης, μυϊκές συσπάσεις καθώς και μια περίοδο σύγχυσης και εξάντλησης μετα το πέρας της.

Αντίθετα σε ηλικίες από 3-5 ετών μέχρι την εφηβεία εμφανίζονται πιο συχνά σύντομα, απότομα επεισόδια απώλειας συνείδησης που ονομάζονται Αφαίρεσεις  (petit mal)

8. Αιτίες πυροδότησης

Υπάρχουν παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν επιληπτικές κρίσεις στα άτομα που πάσχουν από επιληψία.

Ο κυριότερος είναι η παράλειψη δόσεων της χορηγούμενης θεραπείας, αλλά και η έλλειψη ύπνου, η παράλειψη γευμάτων, το άγχος , οι ορμονικές μεταβολές,  ο πυρετός και φυσικά η χρήση απαγορευμένων ουσιών.

Τέλος, σε όσους πάσχουν από την λεγόμενη φωτοευαίσθητη επιληψία, φώτα που αναβοσβήνουν ή ακόμα και το έντονο φως του ήλιου μπορεί να πυροδοτήσουν κρίσεις.

9. Θεραπεία

Η πρώτη επιλογή είναι η φαρμακευτική, αντιεπιληπτική αγωγή με στόχο να αποτραπεί η εμφάνιση περαιτέρω επιληπτικών κρίσεων και ταυτόχρονα να αποφευχθούν τυχόν παρενέργειες, έτσι ώστε ο επιληπτικός ασθενής να ζήσει μία φυσιολογική, ενεργή και παραγωγική ζωή. Αν τα αντιεπιληπτικά φάρμακα δε λειτουργούν, η επόμενη επιλογή είναι η χειρουργική επέμβαση.

10. Διάσημοι επιληπτικοί

Αγκάθα Κρίστι , Αλέξανδρος ο Μέγας, Αλφρέδος Νόμπελ, Αννίβας ,Αριστοτέλης,    Έντγκαρ Άλλαν Πόε , Θεόδωρος Ρούσβελτ, Ιούλιος Καίσαρ ,Ισαάκ Νεύτων ,Κάρολος Ντίκενς ,Λεονάρντο ντα Βίντσι, Λόρδος Βύρων ,Μαρτίνος Λούθηρος , Μιχαήλ Άγγελος, Ναπολέων Βοναπάρτης , Νηλ Γιανγκ, Ρίτσαρντ Μπάρτον .

Δείτε το άρθρο στο www.emprosnews.gr